Csm Hypalon Nedir?

Klorosülfonat-polietilen; CSM (Chlorosulfonated-Polyethylene) adı verilen lastik türünün Dupont firmasına ait tescilli ürününün ismi Hypalon®'dur. Tüm CSM türevi lastikleri için Hypalon adı, hatalı bir şekilde, yaygın olarak kullanılsa da CSM türevleri üreten tek üretici Dupont değildir ve mesela Japon Tosoh şirketi de Toso-CSM ve Extos markalarıyla benzer mamûller imâl etmektedir, artık daha başka üreticiler de mevcuttur. Hypalon'un üreticisi olan Dupont ise 2010'un ilk çeyreği itibarı ile söz konusu malzemenin üretimini sonlandırmıştır ve artık dünya üzerinde Hypalon üretilmemektedir. Hypalon gibi CSM türü lastikler muhtelif kimyasallara, aşırı sıcaklıklara ve morötesi ışınlara karşı son derece dayanıklı olması ile tanınmakta ve şişme bot imalâtında yaygın olarak kullanılmaktadır. Polat Marine tarafından üretilmekte olan bütün profesyonel ve askeri şişme botlar ile üst seviye denizcilik amaçlı şişme botlar için CSM temelli bot kumaşları kullanılmaktadır. Bu kumaşların sadece en dış katmanları CSM olup farklı katmanlarda farklı malzemeler içerirler.


CSM'nin temel nitelikleri:

  • Su, oksijen, ozon ve çoğu kimyasal maddeye karşı mükemmel direnç
  • Sürtünmeye karşı yeterli direnç
  • Hava şartlarına karşı direnç
  • Yüksek mukavemet
  • Morötesi (UV) ışınlara karşı direnç
  • Yüksek sıcaklıklara karşı direnç
  • Petrol türevlerine karşı direnç
  • Esneklik
  • İyi yapıştırılabilirlik

Neopren Nedir?

Neopren 1930 senesinde Dupont laboratuvarlarında, kloroprenin polimerizasyonu yoluyla icat dilen polikloropren (polychloroprene) türü lastik malzemenin ticari adıdır. İcat edildiğinde duprene adını alan malzeme büyük miktarlarda üretimi yapılan ilk suni kauçuk türü malzemedir. Neoprenin tüp imalatı açısından önemi ise CSM (Hypalon) temelli tüp kumaşlarında gerek iç katman olarak gerekse ara yapışma katmaların olarak kullanılmasından kaynaklanır. Günümüzde şime bot hava tüpü imalatı için kullanılan en üstün nitelikli bot kumaşları CSM (Hypalon) ve Neoprenin muhtelif katmanlar halinde bir arada kullanılmasıyla imal edillirler.


Neoprenin kimyasal durağanlığı pek çok sanayi sahasında kullanılmasına imkân sağlamıştır. Neoprenin dengeli bir dağılım gösteren nitelikleri arasında şunlar sayılabilir;

  • Güneş ve muhtelif hava şartlarına dayanıklılık.
  • Muhtelif yağlara ve kimyasal sıvılara karşı dayanıklılık
  • Geniş bir sıcaklık aralığında kullanılabilme
  • Mükemmel fiziksel dayanıklılık
  • Diğer hidrokarbon türevi lastiklere göre daha iyi yanma direnci

Pu-Tpu Nedir?

Kısaca PU olarak da ifâde edilen ve Poliüretan olarak adlandırılan malzeme üretan bağlarından oluşan bir polimerdir. Çoğu poliüretan termosettir yani ısıtıldıklarında erimez ama sertleşirler. 1930'ların ikinci yarısında Almanya'da icat edilen ve TPU olarak da tanımlanan Termoplastik Poliüretan ise çapraz bağları mevcut olmayan bir Poliüretan türüdür ve ısıtıldığında yumuşadığı için eritilerek işlenebilir.

PU ve TPU farklı sanayilerde geniş kullanım alanlarına sahip çok önemli polimerlerdir. Günümüzde şişme deniz yapıları açısından değerlendirlidiğinde, TPU temelli kumaşlar; PVC ve CSM (Hypalon) temelli kumaşlarla birlikte üç temel seçenekten birini oluşturmaktadır. En önemli üstünlükleri rakiplerine nazaran çok daha yüksek sürtünme dayanımına sahip olmalarıdır. Bu nitelikleri örneğin Hava Yastıklı Araç etekleri gibi özel maksatlı uygulamalarda son derece önemlidir.

TPU temelli kumaşlar PVC gibi üç katmandan meydana gelir; içte ve dışta TPU ve ortada yük taşıyıcı Polyester örgü takviye katmanı. Piyasada çok farklı niteliklerde ve fiyatlarda TPU temelli kumaş mevcuttur, bu durum diğer seçeneklerle doğrudan bir karşılaştırma yapabilmeyi oldukça güçleştirmektedir. Bu sebeple şişme yapı ihtiyaçlarınız için en uygun çözümü oluşturabilmek için bizimle iletişim kurmanız daha verimli olabilir.

Pvc Nedir?

Polivinilklorid (polivinylchlorid) olarak tanımlanan PVC bir termoplastik polimerdir. Polietilen ve polipropilenden sonra dünya üzerinde en yaygın olarak üretilen 3. plastik türü malzemedir. Pvc'nin ilk üretimi 19.yüzyılda gerçekleşmiş fakat ticari ürünlerde kullanılabilecek yeterliliğe gelmesi ancak 1926 senesinde geliştirilen bazı üretim tekniklerinin yardımıyla mümkün olabilmiştir. Günümüzde ucuzluk, dayanıklılık ve işlenme kolaylığı sebebiyle çok çeşitli imalât sahalarında yaygın olarak kullanılmaktadır.

PVC temelde sert ve yumuşak olarak iki gruba ayrılabilir. Muhtelif katkı maddeleri kullanılarak yumuşak ve esnek bir hale getirilebilir ki böylece kumaş halinde de imâl edilebilir. Dünya üzerinde üretilen PVC'nin yaklaşık yarısı inşaat alanında kullanılmaktadır. Ayrıca esnek boru ve hortum imalatlarında, zemin ve çatı kaplamalarında, elektrik kablosu yalıtımlarında yaygın olarak kullanılır.

Polat Marine tarafından ise PVC esaslı kumaşlar; bazı sert tabanlı şişme bot serilerinde, bazı katlanabilir tabanlı şişme bot serilerinde, ayrıca diğer bazı ürünlerin şişme hava tüplerinin imalâtlarında kullanılmaktadır. PVC temelli kumaşlar mukavemet ve sürtünme direnci açılarından son derece iyidir. Bununla birlikte kimyasal maddelere ve yüksek sıcaklıklara çok iyi direnç gösteremezler bunun yanında morötesi (UV) ışınlara karşı da çok dayanıklı değillerdir. Bu hususlar profesyonel amaçlı teknelerde kullanımlarını kısıtlar bununla birlikte ağır görev şartlarının söz konusu olmadığı durumlarda ucuzlukları sebebiyle tercih edilebilirler.

Şisme Yapı Kumaşları Hakkında

Polat Marine tarafından imâl edilmekte olan şişme bot tüplerinde ve özel maksatlı diğer şişme yapılarda, amaca ve hedef üründen beklenen niteliklere bağlı olarak üç farklı türde kumaş kullanılabilmektedir. Bunlar PVC temelli kumaşlar, CSM (Hypalon) temelli kumaşlar ve TPU temelli kumaşlar olarak olarak sınıflandırılabilirler. Ayrıca her kumaş türü için farklı fiziksel niteliklerde çeşitli alt seçenekler de mevcuttur..

PVC temelli kumaşlar düşük maliyetleriyle öne çıkar ve profesyonel ağır hizmet şartları altında kullanılmaya uygun kabul edilmezler. Bununla birlikte kısıtlı bir kullanım süresine ve izafi olarak hafif fiziki zorlamalara maruz kalacakları amatör denizcilik alanında hizmet vermeye, yeterli maliyet/kalite oranları sebebiyle, uygun görülebilirler. CSM (Hypalon) temellli kumaşlar ise PVC'ye nazaran pek çok açıdan daha üstün olmalarıyla bütün profesyonel ve askeri şişme deniz araçları için vazgeçilmez tüp malzemesi olarak öne çıkmaktadır. Polat Marine tarafından üretilen bütün profesyonel botlarda CSM kumaş kullanılmaktadır.

TPU temelli kumaşlar ise kabaca PVC ve CSM'nin ortasında bir tür olarak kabul edilebilir. Her üç kumaş türü ile ilgili temel bir karşılaştırmayı aşağıdaki tabloda görülebilir. Şunu unutmamak gerekir ki her kumaş türü için farklı fiyatlarda ve niteliklerde çeşitli seçenekler mevcuttur ve aşağıdaki tablo her türün en ilerini karşılaştırmaktadır.

Tüp kumaşları genelde sanılanın aksine birden fazla katmanın bir araya getirilmesiyle imâl edilirler ve çok katmanlı bir yapıya sahiptirler. Azami hava geçirmezlik ve dayanıklılık niteliklerini elde edebilmek ancak bu şekilde mümkün olabilir. Örneğin CSM (Hypalon) temelli bir tüp kumaşı asgari 5 katmandan meydana gelir ve aslında sadece en dış katman CSM'den oluşur. İç katmanlarda ise Neopren ve Takviye (Kord) Bezi bileşenleri kullanılır. Aşağıdaki temsili kesit resminde söz konusu malzemelerin dizilişlerini görebilirsiniz.

1) CSM (Hypalon) Dış Katman, 2) Neopren ara yapışma katmanı, 3) Neopren iç katmanlar, 4) Takviye bezi (çoğunlukla Polyester)

Tüp kumaşlarında Takviye Bezi [4] olarak kullanılan en yaygın malzeme Polyesterdir ve daha üstün mekanik nitelikler gerekli olduğunda farklı seçenekler de mevcuttur. CSM temelli tüp kumaşını oluşturan bu çekirdek katman tüp kumaşına fiziksel mukavemetini ve şekilsel kararlılığını kazandırır. Söz konusu polyester dokuma genelde 1.100dtex, 1.680dtex ve 1.870dtex olarak kullanılır. Dtex kullanılan ipliğin kalınlığını belirten bir dokuma birimidir ve sayı büyüdükçe ipliğin kalınlığı artar, ipliğinin 10.000m'sinin ağırlığını ifade eder. Örneğin, 1.100dtex ifadesi; kumaşta kullanılan dokuma ipinin 10.000m'sinin ağırlığının 1.100gr olduğunu belirtir. Mükemmel bir kimyasal madde dayanımına ve morötesi (UV) ışın direncine sahip olan, aynı zamanda da kumaşı oluşturan bileşenler içinde en pahalısı olan CSM (Hypalon) [1] tüp kumaşının en dış katmanında kullanılır. Merkezdeki Polyester Takviye katmanını [4] dıştaki CSM [1] katmanına yapıştırmak için Neopren [2] ara katman kullanılır. İç taraf ise iki kat Neopren'den [3] oluşur. PVC ve TPU temelli kumaşlarda ise yukarıda görülen katman yapısı daha sadedir; ortada (4) genellikle Polyester esaslı bir Takviye Bezi katmanı ile içte ve dışta birer adet PVC veya TPU katmanı mevcuttur, dolayısıyla bu tür kumaşların imâlatı da daha kolaydır.

Bu noktada son ürün olan şişme yapının niteliğini belirleyen değişkenlerden de bahsetmek gerekir:

Her üç kumaş türü için de çok sayıda farklı üretici tarafından üretilen ve piyasaya sunulan çok farklı niteliklerde malzemeler mevcuttur ve bu duruma bağlı olarak malzeme fiyatları büyük değişiklikle göstermektedir. Her kumaş türünün en iyi ürünleri göz önüne alındığında, bir şişme bot üretmek için kullanılabilecek malzemeleri en iyiden başlayarak sıralamak gerekirse:

  • CSM
  • TPU
  • PVC

olarak biri sıralama oluşur. Diğer taraftan ucuz ve yetersiz bir CSM ile iyi bir sonuç elde edebilmek de mümkün değildir. Hangi kumaş türü kullanılmış olursa olsun malzemenin nitelikleri sonuç üzerinde doğrudan etkilidir. Yukarıdaki sıralama aynı zamanda kumaş maliyetleri açısından da pahalıdan ucuza bir dizilişi göstermektedir.

Şişme yapı imalatı işçilik ağırlıklı bir çalışmadır dolayısı ile işçilik kalitesi sonuç üzerinde kumaş kalitesinden daha büyük öneme sahiptir. Söz konusu işçilik hem şişme yapının doğru olarak tasarlanmasını, hem de üretimin; doğru malzemeler ve teknikler kullanılarak gerçekleştirilmesini kapsar. Bu durumun doğal bir yansıması olarak herhangi bir şişme yapının imalatında işçilik maliyeti toplam maliyet üzerinde büyük bir etkiye sahiptir. Yetersiz işçilik ile başarılı bir sonuç elde edilemez.